Co to jest smog?

Smog jest nienaturalnym zjawiskiem atmosferycznym, które polega na współistnieniu związków chemicznych oraz pyłów w naszej atmosferze. Przebywanie, oddychanie nim, zagraża naszemu zdrowiu i życiu.

Dlaczego smog zagraża naszemu zdrowiu?

Największe zagrożenie dla naszego zdrowia stanowią pyły zawieszone. Szkodliwość pyłów jest ściśle związana z wielkością i składem chemicznym ziaren. Ich niewielkie rozmiary oraz lekkość sprawiają, że bez większego problemu przenikają one przez układ oddechowy do naszego krwiobiegu. Długotrwałe narażenie na wysokie stężenia pyłu zawieszonego sprzyjają wystąpieniu przewlekłej choroby płuc, a także zmniejszeniu sprawności i wydolności płuc. Krótkoterminowe narażenie na wysokie stężenie może nasilać objawy choroby płuc, różnych chorób o podłożu alergicznym (astma, egzema, katar sienny, zapalenie spojówek) i chorób serca (zwiększona krzepliwość krwi, zaburzenia rytmu), a także zwiększać podatność na infekcje dróg oddechowych.

Pył zawieszony jest mieszaniną cząstek stałych i kropelek cieczy utrzymujących się w powietrzu. Pył PM10 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów, natomiast pył drobny PM2.5 tworzą cząstki, których średnica nie przekracza 2,5 mikrometra. Cząsteczki te zawierają różne składniki jak np.: siarkę, związki organiczne (np. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), metale ciężkie, dioksyny oraz alergeny (takie jak pyłki roślin i zarodniki grzybów).

Głównym źródłem pyłów zawieszonych jest niska emisja, czyli emisja pyłów i szkodliwych gazów pochodzących z domowych palenisk i pieców grzewczych, a także małych lokalnych kotłowni węglowych, w których spalanie odbywa się w wysoce nieefektywny sposób.

Niekorzystne warunki meteorologiczne, szczególnie brak wiatru, sprzyjają kumulowaniu się zanieczyszczeń przy powierzchni ziemi i powstawaniu smogu. W konsekwencji następuje przekraczanie wartości dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń, szczególnie pyłu PM10.

 
Jakie są dopuszczalne normy pyłów?

W Polsce normy dobowe dla pyłów PM10 są ustalone na trzech poziomach:
poziom dopuszczalny – 50 µg/m3, mówi o tym, że jakość powietrza nie jest dobra, ale nie wywołuje ciężkich skutków dla ludzkiego zdrowia.
poziom informowania - 200 µg/m3, oznacza, że jest źle i trzeba ograniczyć aktywność na powietrzu.
poziom alarmowy – 300 µg/m3, oznacza, że jest bardzo źle i należy bezwzględnie ograniczyć przebywanie na powietrzu, a najlepiej zostać w domu.

Co to jest wskaźnik CAQI?

Aby uprościć przedstawianie danych o jakości powietrza i ułatwić ich zrozumienie, w miastach europejskich stosuje się indeksy, mające na celu przekształcenie pomiarów w jedną liczbę – Wspólny Indeks Jakości Powietrza (CAQI). Dla porównania wyników w różnych skalach czasu stosuje się indeks godzinowy, dzienny oraz roczny.

Prezentowany na mapach indeks godzinowy opisuje aktualną jakość powietrza (stężenie pyłów PM10 oraz PM2.5) ze średniej pomiarów z ostatniej godziny.

Skala indeksu CAQI posiada 5 poziomów, które przedstawione są na skali od 0 (bardzo niski) do >100 (bardzo wysoki). Im wyższa wartość wskaźnika, tym większe ryzyko zaistnienia negatywnych symptomów zdrowotnych i złego samopoczucia.

Dla uwidocznienia różnic w zanieczyszczeniu powietrza na mapach Airly funkcjonuje skala o 6 poziomach, która informuje za pomocą koloru o zanieczyszczeniu powietrza. Od koloru zielonego, który świadczy o tym, że jakość powietrza jest bardzo dobra, do koloru bordowego, kiedy normy zanieczyszczeń powietrza są wielokrotnie przekroczone i lepiej wówczas nie wychodzić z domu!

Smog pod kontrolą

Możliwość odczytywania bieżących danych to bardzo ważny krok w trosce o swoje zdrowie i zdrowie o naszych bliskich. Dzięki prognozowaniu zanieczyszczeń powietrza na przyszłe 24 godziny możemy zaplanować najlepszą porę na spacer czy aktywność na świeżym powietrzu.

Jakość powietrza w Grudziądzu można śledzić na bieżąco:
- www.opec.grudziadz.pl/POWIETRZE
- www.map.airly.eu
- aplikacja na telefon: Airly